Arda Mendeş

Geride bırakmaya hazırladığımız sene, tüm dünya için kriz yaratmış olsa da benzersiz fırsatları da beraberinde getirdi. Tüketici davranışları, zorunlu olarak dijitale kaydı ve zaman zaman özellikle bazı servislerin lojistik problemler yaşadığına şahit olduk. Normal şartlar altında, bir kaç saat sonra teslim alınabilen market alışverişlerinde 7 gün sonrasına ait slotlar bile haftalarca kapalı kaldı. Sağlığımızı korumak, yönergerlere uymak ve temas etmemek için ekstra efor sarf ettiğimiz günler geçirdik, geçirmeye devam ediyoruz.

Tüketici davranışlarının zorunlu olarak dijitale kaydığı kaydığı bu dönemde, internetten ürün, hizmet satmak adına yapılan girişimlerin de sayısı oldukça yükseldi ve 2021 yılında da daha iştahlı girişimlerin piyasaya ayak basacağı aşikar. Yeni adımlar beraberinde, bazı ihtiyaçları çok daha yoğun şekilde beraberinde getirecek. Arama motoru optimizasyonu, arama motoru pazarlama ve sosyal medya reklamları her ne kadar vazgeçilmez servisler olsa da, gelecek yıl çok daha yoğun ilgiyle karşı karşıya kalacaklar.

Bu ilginin bir hayal kırıklığına dönüşmemesi ve fırsatın gerçekleşebilmesi gelecek adına en önemli başlıklardan biri. Girişimlerin başarılı bir şekilde yolculuğuna başlaması ve devam etmesi ise gerçekçi hedef ve doğru strateji ile mümkün olacaktır. 2020 yılı, pandemi etkisiyle beraberinde fırsatları getirmiş olsa da, girişim sahipleri bazı temel noktaları göz ardı etmemeliler.

“Herkes internetten satış yapıyor, çok kazanıyorlar, biz de girmeliyiz.”

İnternetten satış yapmak bir cazibe merkezi haline gelse de, sadece herkes internetten satış yapıyor diye bu fikre kapılmamalı. Yapılacak en büyük hatalardan biri olacağı gibi, en tehlikeli düşünce yapısı aynı zamanda. Her ne kadar, beraber çalışacağınız danışmanların sizi yönlendirme sorumluluğu olsa da, işin sahibi olarak;

• Müşteri edinim başı maliyetini tek başının yanında, ROAS’ın (return on spend) belirlenmesi sizlere karlı bir operasyon sürdürebilmek için yardımcı metriklerden biri olacaktır. Bu metrikleri ve sınırları belirlemek, en azından neye yardımcı olacağı konusunda bilgi sahibi olmak, yürüdüğünüz yolun ışığı olacaktır.
• Harcadığınız para kadar var olmamak için hedeflenen “retention rate” metriğini belirlemek. İşinizi sürdürebilmek için sürekli yeni müşteri edinimi, yatırım boyutunuzla doğru orantılı olacaktır. Müşteri edinmek yerine, eski müşterilerinizle hayatınıza devam etmek istediğinizde veya karlılığı artırmayı hedeflediğinizde, çok geç olabilir. Bu nedenle başlangıç anında, bir müşterinize, tanımlı periyot içinde kaç kez sipariş verdirmek istediğinize, kaç kez sipariş verdirebileceğinize karar vermeniz gerekmektedir. Aksi takdirde, reklam bütçeniz kadar yeni müşteri edinimi sağlayabilir ve daha az karlı bir operasyona mahkum duruma düşebilirsiniz.
• Yukarıdaki temel üç metrik, detayları ve diğer metrikler üzerine sayfalarca yazmak, saatlerce konuşmak mümkün. Sınırlı bir alanda, 2021 için ufak bir uyarı metni olarak okumanızı ve adım attığınız, adım atmaya planladığınız dünyadaki rekabetin oldukça yüksek ve çoğu marka için sürdürülebilir bir karlılıkta olmadığı gerçeğini belirtmek isterim. Sağlıklı yıllar.

“… Artık çok yazmak ve çok üretmek değil, nitelikli yazmak, sorun çözmek ve yanıt vermek gündemde olacak.” 2019 yılı için kapanış cümlelerinden biri olarak kayıtlarda. Yeni yıl için geri sayıma hazırlandığımız günlerde “sorun çözmek” ve “yanıt vermek” yeteri kadar üstünde durulan başlıklar oldu mu dersiniz?

13 Mart 2019 tarihinde, Google, çekirdek algoritmada bir değişiklik yaptığını açıkladı ve hemen akabinde ek bir açıklama ile birlikte birtakım bilgileri paylaştı. Açıklamada algoritmadan negatif etkilenen internet siteleri için teknik elementlerle ilgili bir düzenleme yapılmaması söylenirken, o güne dek göz önünde olmayan internet sitelerine şans verildiği aktarılıyordu. Performans kaybı yaşayan yayıncılar için ise güzel bir tavsiye söz konusuydu: “Daha iyi içerik üretin.”

Çekirdek algoritma güncellemeleri sonrasında yapılan analizlerin tümü ortak bir sonuca vardı. “Bilgi edinmek” amacıyla yapılan arama sorgularında ciddi değişiklikler oldu. Yapılan bu araştırmaların sonucunda, kullanıcılara doğru ve güncel bilgiyi en iyi şekilde servis edemeyen otoriter siteler bile ciddi oranda performans kaybı yaşadı. SearchMetrics verilerine göre Nymag.com, time.com ve newyorker.com gibi internet sitelerinde dramatik görünürlük kaybı yaşandı.

Geldiğimiz noktada güzellikle kullanıcıya odaklanmadığımız, doğru ve güncel bilgiyi kullanıcı ile doğru bir deneyim ile birleştirerek sunmadığımız her an Google’ın gazabından kurtulmamız mümkün olmayacak. Değişime ortak olmak için hala şansımızın olduğu günlerde 2020 stratejisini tüketiciye fayda sağlayacak şekilde kurgulamak işletmelerin faydasına olacaktır.